บทที่ 5 วิธีการสอน

บทที่ 5 วิธีการสอน

1.วิธีการสอนแบบบรรยาย

คือ   กระบวนการที่ผู้สอนใช้ในการช่วยให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ตามวัตถุประสงค์ที่กำหนด โดยการเตรียมเนื้อหาสาระ โดย พูด บอก เล่า อธิบายเนื้อหาสาระหรือสิ่งที่ต้องการสอนแก่ผู้เรียน

วัตถุประสงค์

วิธีสอนโดยใช้การบรรยายเป็นวิธีการที่มุ่งช่วยให้ผู้เรียนจำนวนมากได้เรียนรู้ เนื้อหาสาระ

ลักษณะของการสอนแบบบรรยาย

1. ผู้สอนเป็นผู้ถ่ายทอดความรู้แก่นักเรียน ในรูปแบบของการบอกเล่า บอกกล่าว อธิบายความหรือพรรณนาความ

2. ผู้เรียนเป็นฝ่ายฟังการสอน  โดยอาจจะจดบันทึกสาระสำคัญตามที่ผู้สอนถ่ายทอดมุ่งให้เร้าใจไปสู่ในเนื้อหาสาระโดยตรง3. มุ่งถ่ายทอดความรู้โดยตรงแก่ผู้ฟัง

ขั้นตอนการสอนแบบบรรยาย

1.ผู้สอนเตรียมเนื้อหาสาระที่จะบรรยาย

2.  ขั้นสอน

3. ผู้สอนเปิดโอกาสให้ผู้เรียนซักถาม และประเมินผลการเรียนรู้ของผู้เรียน

เทคนิคการสอนแบบบรรยาย

1.การเตรียมการสอน

2.การเตรียมตัวสอน

3.การเตรียมสื่อการสอน

ข้อดีของการสอนแบบบรรยาย

1.สอนได้เร็ว เพราะผู้สอนเป็นผู้พูดส่วนใหญ่ 

2.ใช้สอนผู้เรียนได้จำนวนมาก

3.สะดวกในการนำมาใช้สอน

2.วิธีการสอนแบบสาธิต ( Demonstration Method )

เป็นวิธีสอนที่ครูมีหน้าที่ในการวางแผนการเรียนการสอนเป็นส่วนใหญ่ โดยมีการแสดงหรือการกระทำให้ดูเป็นตัวอย่าง นักเรียนจะเกิดการเรียนรู้จากการสังเกต การฟัง การกระทำ หรือการแสดง
           วัตถุประสงค์

ช่วยให้ผู้เรียนทั้งชั้นได้เห็นการปฏิบัติจริงด้วยตนเอง

ความมุ่งหมายของวิธีการสอนแบบสาธิต

1. เพื่อกระตุ้นความสนใจให้นักเรียนให้มีความสนใจในบทเรียนยิ่งขึ้น

2. เพื่อช่วยในการอธิบายเนื้อหาที่ยาก ซึ่งต้องใช้เวลามาก ให้เข้าใจง่ายขึ้น และประหยัดเวลา

ขั้นตอนในการสอนของวิธีการสอนแบบสาธิต

1.กำหนดจุดมุ่งหมายของการสาธิตให้ชัดเจน

2.เตรียมอุปกรณ์ในการสาธิตให้พร้อม และตรวจสอบความสมบูรณ์ของอุปกรณ์

3.เตรียมกระบวนการสาธิตทดลองสาธิตก่อนสอน

5. ต้องจัดทำคู่มือคำแนะนำหรือข้อสังเกตในการสาธิต

6. เมื่อสาธิตเสร็จสิ้นแล้ว นักเรียนควรได้ทำการสาธิตซ้ำอีก เพื่อเน้นให้เกิดความเข้าใจดีขึ้น

7. จัดเตรียมกิจกรรมหลังจากการสาธิตเพื่อให้นักเรียนเห็นคุณค่าหรือประโยชน์ของการสาธิตนั้น ๆ

8. ประเมินผลการสาธิต

ข้อดีของวิธีการสอนแบบสาธิต

1.ทำให้ผู้เรียนได้ประสบการณ์ตรง

2.ทำให้ผู้เรียนเข้าใจง่ายและจดจำเรื่องที่สาธิตได้นาน

3.ทำให้ผู้เรียนรู้วิธีการแก้ปัญหาได้ด้วยตนเอง

3.วิธีสอนแบบอภิปราย (Discussion Method)

คือ เป็นการสอนโดยที่นักเรียนแลกเปลี่ยนความคิดเห็นซึ่งกันและกันการอภิปรายกระทำระหว่างครูกับนักเรียน หรือระหว่างนักเรียนด้วยกัน โดยมีครูเป็นผู้ประสานงาน

ความมุ่งหมายของวิธีสอนแบบอภิปราย

1. เพื่อส่งเสริมการทำงานร่วมกันแบบประชาธิปไตย

2. เพื่อฝึกทักษะในการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นซึ่งกันและกัน

ขั้นตอนการสอน

1.ขั้นเตรียมการอภิปราย

2.ขั้นดำเนินการอภิปราย

3.ขั้นสรุป ประกอบด้วย

ข้อดีของวิธีสอนแบบอภิปราย

1. ส่งเสริมให้นักเรียนทุกคนมีโอกาสแสดงความคิดเห็นและรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น

2. พัฒนาสติปัญญาของนักเรียนด้านการคิดหาเหตุผล

3. ส่งเสริมการค้นคว้าหาความรู้ของนักเรียนเพื่อนำมาใช้ในการอภิปราย

4.วิธีสอนแบบแบ่งกลุ่มทำกิจกรรม (Committee Work Method)

คือ  เป็นวิธีสอนที่ครูมอบหมายให้นักเรียนทำงานร่วมกันเป็นกลุ่มร่วมมือกันศึกษาค้นคว้าหาวิธีการแก้ปัญหาหรือปฏิบัติกิจกรรมตามความสามารถ

ความมุ่งหมายของวิธีการสอนแบบแบ่งกลุ่มทำกิจกรรม

1. เพื่อให้นักเรียนมีความรับผิดชอบร่วมกันในการทำงานนั่นคือส่งเสริมการทำ งานเป็นทีม

2. เพื่อสร้างวัฒนธรรมในการทำงานร่วมกันอย่างมีระบบและมีระเบียบวินัย รู้จักทำหน้าที่

ขั้นตอนในการสอนแบบแบ่งกลุ่มทำกิจกรรม

1. ครูและนักเรียนร่วมกันกำหนดความมุ่งหมายของการทำงานในแต่ละกลุ่ม

2. ครูเสนอแนะแหล่งวิทยาการที่จะใช้ค้นคว้าหาความรู้

3. นักเรียนร่วมกันวางแผนและปฏิบัติงานตามที่ได้รับมอบหมาย

4. ครูและนักเรียนประเมินผลการทำงาน

ข้อดีของวิธีการสอนแบบแบ่งกลุ่มทำกิจกรรม

1. นักเรียนได้แสดงความคิดเห็นของตนเองอย่างเต็มที่

2. นักเรียนได้ทำงานตามความถนัด ความสามารถ และความสนใจของตนเอง

5.วิธีสอนแบบนิรนัย (Deducation)

เป็นการสอนจากหลักการไปสู่ตัวอย่างย่อย ๆ  ผู้เรียนมีโอกาสได้ฝึกฝนการนำหลักการไปใช้ในสถานการณ์ใหม่

วัตถุประสงค์ของการสอนแบบนิรนัย

วิธีการสอนโดยใช้การนิรนัย เป็นวิธีการที่มุ่งช่วยให้ผู้เรียนรู้หลักการและสามารถนำหลักการดังกล่าวไปใช้ได้

องค์ประกอบสำคัญ (ที่ขาดไม่ได้) ของวิธีสอน

1.  มีทฤษฎี / หลักการ / กฏ หรือข้อสรุปต่าง ๆ

2.  มีตัวอย่างสถานการณ์ที่หลากหลาย ที่สามารถนำทฤษฎี / หลักการ / กฎ หรือข้อสรุปนั้นไปใช้ได้

3.  มีการฝึกนำทฤษฎี / หลักการ / กฎ หรือข้อสรุปไปใช้ในสถานการณ์ที่หลากหลาย

4.  มีผลการเรียนรู้ของผู้เรียนที่เกิดขึ้นจากการนำหลักการไปใช้

ขั้นตอนสำคัญของการสอน

1.  ผู้สอนถ่ายทอดความรู้ / ทฤษฎี / หลักการ / กฎ / ข้อสรุปที่ต้องการให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ ด้วยวิธีการต่าง ๆ ตามความเหมาะสม

2.  ผู้สอนให้ตัวอย่างสถานการณ์ใหม่ที่หลากหลายที่สามารถนำความรู้ที่ได้เรียนมาไปใช้

3.  ผู้สอนให้ผู้เรียนฝึกปฏิบัตินำความรู้ ความเข้าใจที่เกิดขึ้นไปใช้ในสถานการณ์ใหม่

4.  ผู้สอนให้ผู้เรียนวิเคราะห์และอภิปรายการเรียนรู้ที่เกิดขึ้น

5. ผู้สอนวัดและประเมินผลการเรียนรู้ของผู้เรียน

เทคนิคและข้อเสนอแนะต่าง ๆ ในการใช้วิธีสอนโดยการนิรนัยให้มีประสิทธิภาพ

1.  ผู้สอนจำเป็นต้องทำความเข้าใจทฤษฎี / หลักการ / กฏ / ข้อความรู้ / ข้อสรุป ที่ต้องการสอนให้แก่ผู้เรียน และหาวิธีที่เหมาะสมในการถ่ายทอด

2.   การนำเสนอข้อความรู้ / ทฤษฎี / หลักการ / กฏ / ข้อสรุปแก่ผู้เรียน

ข้อดี

1)  เป็นวิธีสอนที่ช่วยถ่ายทอดเนื้อหาสาระได้อย่างรวดเร็วและไม่ยุ่งยาก

2)  เป็นวิธีสอนที่ผู้เรียนมีโอกาสได้ฝึกฝนการนำทฤษฎี / หลักการไปใช้ในสถานการณ์ใหม่ ๆ

ข้อจำกัด

1)  เป็นวิธีสอนที่ผู้สอนจำเป็นต้องเตรียมตัวอย่าง / สถานการณ์ / ปัญหาที่หลากหลายมาให้ผู้เรียนได้ฝึกทำ

2)เป็นวิธีสอนที่ขึ้นกับความเข้าใจและความสามารถของผู้สอนในการนำเสนอทฤษฎี หลักการ

6.วิธีการสอนแบบอุปนัย (Induction)

เป็นวิธีสอนที่ให้ผู้เรียนสรุปหลักการหรือแนวคิดจากตัวอย่างต่าง ๆ ด้วยตนเอง....ช่วยให้ผู้เรียนได้คิดได้ทำความเข้าใจด้วยตนเอง
วัตถุประสงค์การสอนแบบอุปนัย

ช่วยให้ผู้เรียนได้ฝึกทักษะการคิดวิเคราะห์สามารถจับหลักการ หรือประเด็นสำคัญได้ด้วยตนเอง

 องค์ประกอบสำคัญของวิธีสอน

1.   มีตัวอย่าง / ข้อมูล /  สถานการณ์  / เหตุการณ์ / ปรากฏการณ์ / ความคิดที่เป็นลักษณะย่อย ๆ ของสิ่งที่ต้องการให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้

2.    มีการวิเคราะห์ตัวอย่างต่าง ๆ เพื่อหาหลักการที่ร่วมกัน

3.  มีการสรุปหลักการและข้อสรุปที่มีลักษณะเป็นหลักการ / แนวคิด

ขั้นตอนสำคัญของการสอน

1.  ผู้สอน และ / หรือผู้เรียน ยกตัวอย่าง / ข้อมูล / สถานการณ์ / เหตุการณ์ / ปรากฏการณ์ / ความคิด ที่มีลักษณะสำคัญของสิ่งที่จะเรียนรู้

2.   ผู้เรียนศึกษาและวิเคราะห์หาหลักการที่แฝงอยู่ในตัวอย่างนั้น

3.   ผู้เรียนสรุปหลักการ / แนวคิด ที่ได้จากตัวอย่างนั้น

เทคนิคและข้อเสนอแนะต่าง ๆ ในการใช้วิธีสอนโดยการนิรนัยให้มีประสิทธิภาพ

1.การเตรียมตัวอย่าง

2.การให้ผู้เรียนศึกษาวิเคราะห์หาหลักการ / แนวคิด จากตัวอย่าง

3.การให้ผู้เรียนสรุปและนำข้อสรุปไปใช้

ข้อดี

1)   เป็นวิธีสอนที่ผู้เรียนสามารถค้นพบการเรียนรู้ได้ด้วนตนเอง  จึงทำให้เกิดความเข้าใจและจดจำได้ดี

2)   เป็นวิธีสอนที่ช่วยให้ผู้เรียนได้พัฒนาทักษะการคิดวิเคราะห์อันเป็นเครื่องมือสำคัญของการเรียนรู้

ข้อเสีย

1.เป็นวิธีสอนที่ใช้เวลาค่อนข้างมาก

2.เป็นวิธีสอนที่อาศัยตัวอย่างที่ดีหากผู้สอนขาดความเข้าใจในการจัดเตรียมตัวอย่างที่ครอบคลุมลักษณะสำคัญ ๆ ของหลักการ / แนวคิดที่สอน การสอนจะไม่ประสบผลสำเร็จ

7.วิธีสอนโดยใช้การทดลอง (Experiment)

คือกระบวนการที่ผู้สอนใช้ในการช่วยให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ตามวัตถุประสงค์ที่กำหนด  โดยการให้ผู้เรียนเป็นผู้กำหนดปัญหาและสมมติฐานในการทดลองและลงมือทดลองปฏิบัติตามขั้นตอนที่กำหนดโดยใช้วัสดุอุปกรณ์ที่จำเป็น

วัตถุประสงค์

ช่วยให้ผู้เรียนรายบุคคลหรือรายกลุ่มเกิดการเรียนรู้โดยการเห็นผลประจักษ์ชัดจากการคิดและการกระทำของตนเอง 

องค์ประกอบของวิธีสอน

1.มีปัญหาและสมมติฐานในการทดลอง

2.มีวัสดุอุปกรณ์สำหรับทดลอง

3.มีการทดลอง

ข้อดี

1. ผู้เรียนได้เรียนรู้จากประสบการณ์ตรงของการปฏิบัติการหรือทดลอง

2. เป็นการเรียนรู้จากการกระทำ หรือเป็นการเรียนรู้จากสภาพจริง

3. เสริมสร้างความคิดในการหาเหตุผล

8.วิธีสอนโดยใช้บทบาทสมมติ  (Role  Playing )

คือ  วิธีสอนที่ผู้สอนสร้างสถานการณ์และบทบาทสมมุติขึ้นจากความเป็นจริง มาให้ผู้เรียนได้แสดงออกตามที่ผู้เรียนคิดว่าจะเป็น

วัตถุประสงค์

ช่วยให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ การเอาใจเขามาใส่ใจเรา เกิดความเข้าใจในความรู้สึกและพฤติกรรมทั้งของตนเองและผู้อื่น หรือเกิดความเข้าใจในเรื่องต่าง ๆ เกี่ยวกับบทบาทสมมติที่ตนแสดง

ความมุ่งหมายของวิธีสอนโดยใช้บทบาทสมมติ

1.เพื่อให้ผู้เรียนเกิดความเข้าใจในพฤติกรรมและความรู้สึกของผู้อื่น

2.เพื่อให้ผู้เรียนได้ปรับหรือเปลี่ยนพฤติกรรมไปในทางที่เหมาะสม

3.เพื่อให้ผู้เรียนได้ฝึกการใช้ความรู้ความคิดในการแก้ปัญหา และการตัดสินใจ

ลักษณะของบทบาทสมมุติ

1. การแสดงบทบาทสมมุติแบบละคร

2. การแสดงบทบาทสมมุติแบบแก้ปัญหา

ขั้นตอนวิธีการสอนโดยใช้บทบาทสมมุติ

1. ขั้นเตรียมการสอน

2.  ขั้นดำเนินการสอน

3. ขั้นวิเคราะห์และอภิปรายผลการแสดง

4. ขั้นแสดงเพิ่มเติม

5. ขั้นแลกเปลี่ยนประสบการณ์และสรุป

ข้อดี

1. ช่วยให้เกิดความเข้าใจว่าคนอื่นอาจคิด  รู้สึก  และปฏิบัติอย่างไร  เห็นอกเห็นใจคนอื่น

2. ใช้ช่วยในการเปลี่ยนแปลงเจตคติ

3. ผู้เรียนได้รับการเตรียมสำหรับสถานการณ์จริงที่จะเผชิญ

9.วิธีสอนแบบศูนย์การเรียน (Learning Center)

คือ  การสอนที่เน้นความสำคัญของนักเรียนหรือยึดนักเรียนเป็นศูนย์กลางและใช้เทคนิคการจัดการเรียนการสอนที่ใช้สื่อประสมและกระบวนการกลุ่มเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อส่งเสริมให้การเรียนการสอนมีชีวิตชีวา

วัตถุประสงค์

ช่วยให้ผู้เรียนได้ศึกษาค้นคว้าและเรียนรู้ด้วยตนเอง

ความมุ่งหมายวิธีสอนแบบศูนย์การเรียน

1.เพื่อส่งเสริมให้ผู้เรียนแสวงหาความรู้ด้วยตนเอง

2.เพื่อฝึกการทำงานเป็นกลุ่ม  รู้จักเคารพสิทธิและความคิดเห็นของผู้อื่น

องค์ประกอบของศูนย์การเรียน

1.บทบาทของผู้สอน

2.บทบาทของผู้เรียน  

3.จุดการสอน           

4. การจัดห้องเรียน

ขั้นตอนการสร้างชุดการสอนแบบศูนย์การเรียน

1. เลือกเรื่องที่จะสอน  แล้วแบ่งเป็นหัวเรื่องย่อยประมาณ 4-6 หัวเรื่อง

2. กำหนดมโนทัศน์หรือความคิดรวบยอดของแต่ละหัวข้อเรื่อง

3. กำหนดจุดมุ่งหมายเชิงพฤติกรรม

4. กำหนดกิจกรรมการเรียนโดยให้สอดคล้องกับหัวข้อเรื่องของชุดการสอน

5. กำหนดสื่อการสอน สื่อการสอนที่จะใช้ควรเป็นสื่อที่มีราคาถูกและสามารถผลิตเองได้

ขั้นตอนการสอนวิธีสอนแบบศูนย์การเรียน

1. ขั้นทดสอบก่อนเรียน

2. ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน

3. ขั้นประกอบกิจกรรมการเรียน

4. ขั้นสรุปบทเรียน

5. ขั้นประเมินผลการเรียน

ข้อดี

1.  ส่งเสริมการทำงานเป็นทีมและการเป็นประชาธิปไตย

2.  สร้างบรรยากาศแห่งเสรีภาพโดยการให้โอกาสนักเรียนได้เรียนตามความสนใจ

3. ได้ทราบถึงพัฒนาการของผู้เรียนจากการบันทึกพัฒนาการในการเรียน

10.วิธีสอนการสอนแบบทัศนศึกษา  (Field Trip)

เป็นวิธีการที่ช่วยให้ผู้เรียนได้รับประสบการณ์ตรงในเรื่องที่เรียน ได้เรียนรู้สภาพความเป็นจริงได้ใช้แหล่งชุมชนให้เป็นประโยชน์ต่อการเรียนรู้

วัตถุประสงค์การสอนแบบทัศนศึกษา

เป็นวิธีการที่ช่วยให้ผู้เรียนได้รับประสบการณ์ตรง

องค์ประกอบสำคัญของวิธีสอน
1.  มีการวางแผนร่วมกันระหว่างผู้สอนและผู้เรียนในเรื่องวัตถุประสงค์ สถานที่  การเดินทาง เรื่องที่จะศึกษา วิธีศึกษา ค่าใช้จ่าย กำหนดการเดินทางและหน้าที่ความรับผิดชอบ

2. มีการเดินทางออกไปยังสถานที่เป้าหมายซึ่งอยู่นอกโรงเรียน หรือนอกสถานที่ที่เรียนกันอยู่เป็นปกติ

3.   มีกระบวนการในการศึกษาสิ่งที่ต้องการเรียนรู้ในสถานที่นั้น

4.   มีการสรุปผลการเรียนรู้ที่ผู้เรียนได้จากการไปทัศนศึกษา

ข้อดี

1)  เป็นวิธีสอนที่ช่วยให้ผู้เรียนได้รับประสบการณ์ตรง ได้เรียนรู้สภาพความเป็นจริง มีการเชื่อมโยงระหว่างการเรียนรู้ในห้องเรียนและความเป็นจริง

2)  เป็นวิธีสอนที่ส่งเสริมการใช้ทรัพยากรท้องถิ่นและชุมชนให้เป็นประโยชน์ต่อการเรียนรู้ของผู้เรียน และช่วยสร้างความสัมพันธ์ระหว่างโรงเรียนกับชุมชน

ข้อเสีย

1)  เป็นวิธีสอนที่ยุ่งยากสำหรับผู้สอน เนื่องจากต้องมีการเตรียมการติดต่อประสานงาน จัดการ และรับผิดชอบงานหลายด้าน

2)  เป็นวิธีสอนที่มีค่าใช้จ่ายสูง ใช้เวลามาก และมีความเสี่ยง อาจเกิดอันตรายระหว่างการเดินทางได้

11.วิธีสอนโดยใช้กรณีตัวอย่าง (Case)

เป็นการสอนโดยใช้กรณีตัวอย่างนี้ มิได้มุ่งที่คำตอบใดคำตอบหนึ่ง  ...แต่ต้องการให้ผู้เรียนเห็นคำตอบและเหตุผลที่หลากหลาย อันจะช่วยให้การตัดสินใจมีความรอบคอบขึ้น

วัตถุประสงค์
เป็นวิธีการที่มุ่งช่วยให้ผู้เรียนฝึกฝนการเผชิญและแก้ปัญหาโดยไม่ต้องรอให้เกิดปัญหาจริง

องค์ประกอบสำคัญของวิธีสอน
1.  มีกรณีเรื่องที่คล้ายกับเหตุการณ์จริง

2.มีประเด็นคำถามให้คิดพิจารณาหาคำตอบ

3.  มีคำตอบที่หลากหลาย คำตอบไม่มีถูกผิดอย่างชัดเจนหรือแน่นอน

4.  มีการอภิปรายเกี่ยวกับสภาพการณ์ ปัญหา มุมมอง  และวิธีแก้ปัญหาของผู้เรียน

ข้อดี

1)  เป็นวิธีสอนที่ช่วยให้ผู้เรียนได้พัฒนาทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิดอย่างมีวิจารณญาณ  และการคิดแก้ปัญหา ช่วยให้ผู้เรียนมีมุมมองที่กว้างขึ้น

2)เป็นวิธีสอนที่ช่วยให้ผู้เรียนได้เผชิญปัญหาที่เกิดขึ้นในสถานการณ์จริงและได้ฝึกแก้ปัญหาโดยไม่ต้องเสี่ยงกับผลที่จะเกิดขึ้นช่วยให้เกิดความพร้อมแก้ปัญหาเมื่อเผชิญปัญหาในสถานการณ์จริง

ข้อเสีย

1)  หากกลุ่มผู้เรียนมีความรูและประสบการณ์ไม่แตกต่างกัน การเรียนรู้อาจไม่กว้างเท่าที่ควร เพราะผู้เรียนมักมีมุมมองคล้ายกัน

2)  แม้ปัญหาและสถานการณ์จะใกล้เคียงกับความเป็นจริง แต่ก็ไม่ได้เกิดขึ้นจริง ๆ กับผู้เรียน ความคิดในการแก้ปัญหาจึงมักเป็นไปตามเหตุผลที่ถูกที่ควรซึ่งอาจไม่ตรงกับการปฏิบัติจริงได้

12.วิธีสอนบทเรียนแบบโปรแกรม (Programmed Instruction)

เป็นบทเรียนที่ผู้เรียนสามารถศึกษาเรียนรู้ได้ด้วยตนเองตามความสามารถ....และสามารถตรวจสอบผลการเรียนรู้ได้ทันทีด้วยตนเอง

วัตถุประสงค์

เป็นวิธีการที่มุ่งช่วยให้ผู้เรียนรายบุคคลได้เรียนรู้ด้วยตนเองตามความสามารถ ความต้องการและความสนใจของตน

องค์ประกอบสำคัญของวิธีสอน

1.  มีบทเรียนแบบโปรแกรมในเรื่องที่ตรงกับความต้องการและความสนใจของผู้เรียน

2.  มีผลการเรียนรู้ของผู้เรียนที่เกิดจากบทเรียนแบบโปรแกรม
ข้อดี

1)  เป็นวิธีสอนที่ส่งเสริมให้ผู้เรียนศึกษาด้วยตนเอง

2)  เป็นวิธีสอนที่ช่วยให้ผู้เรียนเป็นรายบุคคลสามารถเรียนรู้ได้ตามความสามารถของตน เป็นการตอบสนองความแตกต่างระหว่างบุคคล

ข้อเสีย

1)  เป็นวิธีสอนที่พึ่งบทเรียนแบบโปรแกรม หากไม่มีบทเรียนหรือบทเรียนไม่มีคุณภาพดีพอ ก็ย่อมส่งผลต่อการเรียนรู้ของผู้เรียน

2)  การสร้างบทเรียนให้มีคุณภาพที่ดี เป็นเรื่องที่ต้องใช้เวลาและมีความยุ่งยากในการจัดทำ ผู้สร้างจำเป็นต้องมีความรู้ ความเข้าใจในการสร้างบทเรียน

 บทที่ 5 วิธีการสอน

1.วิธีการสอนแบบบรรยาย

คือ   กระบวนการที่ผู้สอนใช้ในการช่วยให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ตามวัตถุประสงค์ที่กำหนด โดยการเตรียมเนื้อหาสาระ โดย พูด บอก เล่า อธิบายเนื้อหาสาระหรือสิ่งที่ต้องการสอนแก่ผู้เรียน

วัตถุประสงค์

วิธีสอนโดยใช้การบรรยายเป็นวิธีการที่มุ่งช่วยให้ผู้เรียนจำนวนมากได้เรียนรู้ เนื้อหาสาระ

ลักษณะของการสอนแบบบรรยาย

1. ผู้สอนเป็นผู้ถ่ายทอดความรู้แก่นักเรียน ในรูปแบบของการบอกเล่า บอกกล่าว อธิบายความหรือพรรณนาความ

2. ผู้เรียนเป็นฝ่ายฟังการสอน  โดยอาจจะจดบันทึกสาระสำคัญตามที่ผู้สอนถ่ายทอดมุ่งให้เร้าใจไปสู่ในเนื้อหาสาระโดยตรง3. มุ่งถ่ายทอดความรู้โดยตรงแก่ผู้ฟัง

ขั้นตอนการสอนแบบบรรยาย

1.ผู้สอนเตรียมเนื้อหาสาระที่จะบรรยาย

2.  ขั้นสอน

3. ผู้สอนเปิดโอกาสให้ผู้เรียนซักถาม และประเมินผลการเรียนรู้ของผู้เรียน

เทคนิคการสอนแบบบรรยาย

1.การเตรียมการสอน

2.การเตรียมตัวสอน

3.การเตรียมสื่อการสอน

ข้อดีของการสอนแบบบรรยาย

1.สอนได้เร็ว เพราะผู้สอนเป็นผู้พูดส่วนใหญ่ 

2.ใช้สอนผู้เรียนได้จำนวนมาก

3.สะดวกในการนำมาใช้สอน

2.วิธีการสอนแบบสาธิต ( Demonstration Method )

เป็นวิธีสอนที่ครูมีหน้าที่ในการวางแผนการเรียนการสอนเป็นส่วนใหญ่ โดยมีการแสดงหรือการกระทำให้ดูเป็นตัวอย่าง นักเรียนจะเกิดการเรียนรู้จากการสังเกต การฟัง การกระทำ หรือการแสดง
           วัตถุประสงค์

ช่วยให้ผู้เรียนทั้งชั้นได้เห็นการปฏิบัติจริงด้วยตนเอง

ความมุ่งหมายของวิธีการสอนแบบสาธิต

1. เพื่อกระตุ้นความสนใจให้นักเรียนให้มีความสนใจในบทเรียนยิ่งขึ้น

2. เพื่อช่วยในการอธิบายเนื้อหาที่ยาก ซึ่งต้องใช้เวลามาก ให้เข้าใจง่ายขึ้น และประหยัดเวลา

ขั้นตอนในการสอนของวิธีการสอนแบบสาธิต

1.กำหนดจุดมุ่งหมายของการสาธิตให้ชัดเจน

2.เตรียมอุปกรณ์ในการสาธิตให้พร้อม และตรวจสอบความสมบูรณ์ของอุปกรณ์

3.เตรียมกระบวนการสาธิตทดลองสาธิตก่อนสอน

5. ต้องจัดทำคู่มือคำแนะนำหรือข้อสังเกตในการสาธิต

6. เมื่อสาธิตเสร็จสิ้นแล้ว นักเรียนควรได้ทำการสาธิตซ้ำอีก เพื่อเน้นให้เกิดความเข้าใจดีขึ้น

7. จัดเตรียมกิจกรรมหลังจากการสาธิตเพื่อให้นักเรียนเห็นคุณค่าหรือประโยชน์ของการสาธิตนั้น ๆ

8. ประเมินผลการสาธิต

ข้อดีของวิธีการสอนแบบสาธิต

1.ทำให้ผู้เรียนได้ประสบการณ์ตรง

2.ทำให้ผู้เรียนเข้าใจง่ายและจดจำเรื่องที่สาธิตได้นาน

3.ทำให้ผู้เรียนรู้วิธีการแก้ปัญหาได้ด้วยตนเอง

3.วิธีสอนแบบอภิปราย (Discussion Method)

คือ เป็นการสอนโดยที่นักเรียนแลกเปลี่ยนความคิดเห็นซึ่งกันและกันการอภิปรายกระทำระหว่างครูกับนักเรียน หรือระหว่างนักเรียนด้วยกัน โดยมีครูเป็นผู้ประสานงาน

ความมุ่งหมายของวิธีสอนแบบอภิปราย

1. เพื่อส่งเสริมการทำงานร่วมกันแบบประชาธิปไตย

2. เพื่อฝึกทักษะในการแลกเปลี่ยนความคิดเห็นซึ่งกันและกัน

ขั้นตอนการสอน

1.ขั้นเตรียมการอภิปราย

2.ขั้นดำเนินการอภิปราย

3.ขั้นสรุป ประกอบด้วย

ข้อดีของวิธีสอนแบบอภิปราย

1. ส่งเสริมให้นักเรียนทุกคนมีโอกาสแสดงความคิดเห็นและรับฟังความคิดเห็นของผู้อื่น

2. พัฒนาสติปัญญาของนักเรียนด้านการคิดหาเหตุผล

3. ส่งเสริมการค้นคว้าหาความรู้ของนักเรียนเพื่อนำมาใช้ในการอภิปราย

4.วิธีสอนแบบแบ่งกลุ่มทำกิจกรรม (Committee Work Method)

คือ  เป็นวิธีสอนที่ครูมอบหมายให้นักเรียนทำงานร่วมกันเป็นกลุ่มร่วมมือกันศึกษาค้นคว้าหาวิธีการแก้ปัญหาหรือปฏิบัติกิจกรรมตามความสามารถ

ความมุ่งหมายของวิธีการสอนแบบแบ่งกลุ่มทำกิจกรรม

1. เพื่อให้นักเรียนมีความรับผิดชอบร่วมกันในการทำงานนั่นคือส่งเสริมการทำ งานเป็นทีม

2. เพื่อสร้างวัฒนธรรมในการทำงานร่วมกันอย่างมีระบบและมีระเบียบวินัย รู้จักทำหน้าที่

ขั้นตอนในการสอนแบบแบ่งกลุ่มทำกิจกรรม

1. ครูและนักเรียนร่วมกันกำหนดความมุ่งหมายของการทำงานในแต่ละกลุ่ม

2. ครูเสนอแนะแหล่งวิทยาการที่จะใช้ค้นคว้าหาความรู้

3. นักเรียนร่วมกันวางแผนและปฏิบัติงานตามที่ได้รับมอบหมาย

4. ครูและนักเรียนประเมินผลการทำงาน

ข้อดีของวิธีการสอนแบบแบ่งกลุ่มทำกิจกรรม

1. นักเรียนได้แสดงความคิดเห็นของตนเองอย่างเต็มที่

2. นักเรียนได้ทำงานตามความถนัด ความสามารถ และความสนใจของตนเอง

5.วิธีสอนแบบนิรนัย (Deducation)

เป็นการสอนจากหลักการไปสู่ตัวอย่างย่อย ๆ  ผู้เรียนมีโอกาสได้ฝึกฝนการนำหลักการไปใช้ในสถานการณ์ใหม่

วัตถุประสงค์ของการสอนแบบนิรนัย

วิธีการสอนโดยใช้การนิรนัย เป็นวิธีการที่มุ่งช่วยให้ผู้เรียนรู้หลักการและสามารถนำหลักการดังกล่าวไปใช้ได้

องค์ประกอบสำคัญ (ที่ขาดไม่ได้) ของวิธีสอน

1.  มีทฤษฎี / หลักการ / กฏ หรือข้อสรุปต่าง ๆ

2.  มีตัวอย่างสถานการณ์ที่หลากหลาย ที่สามารถนำทฤษฎี / หลักการ / กฎ หรือข้อสรุปนั้นไปใช้ได้

3.  มีการฝึกนำทฤษฎี / หลักการ / กฎ หรือข้อสรุปไปใช้ในสถานการณ์ที่หลากหลาย

4.  มีผลการเรียนรู้ของผู้เรียนที่เกิดขึ้นจากการนำหลักการไปใช้

ขั้นตอนสำคัญของการสอน

1.  ผู้สอนถ่ายทอดความรู้ / ทฤษฎี / หลักการ / กฎ / ข้อสรุปที่ต้องการให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ ด้วยวิธีการต่าง ๆ ตามความเหมาะสม

2.  ผู้สอนให้ตัวอย่างสถานการณ์ใหม่ที่หลากหลายที่สามารถนำความรู้ที่ได้เรียนมาไปใช้

3.  ผู้สอนให้ผู้เรียนฝึกปฏิบัตินำความรู้ ความเข้าใจที่เกิดขึ้นไปใช้ในสถานการณ์ใหม่

4.  ผู้สอนให้ผู้เรียนวิเคราะห์และอภิปรายการเรียนรู้ที่เกิดขึ้น

5. ผู้สอนวัดและประเมินผลการเรียนรู้ของผู้เรียน

เทคนิคและข้อเสนอแนะต่าง ๆ ในการใช้วิธีสอนโดยการนิรนัยให้มีประสิทธิภาพ

1.  ผู้สอนจำเป็นต้องทำความเข้าใจทฤษฎี / หลักการ / กฏ / ข้อความรู้ / ข้อสรุป ที่ต้องการสอนให้แก่ผู้เรียน และหาวิธีที่เหมาะสมในการถ่ายทอด

2.   การนำเสนอข้อความรู้ / ทฤษฎี / หลักการ / กฏ / ข้อสรุปแก่ผู้เรียน

ข้อดี

1)  เป็นวิธีสอนที่ช่วยถ่ายทอดเนื้อหาสาระได้อย่างรวดเร็วและไม่ยุ่งยาก

2)  เป็นวิธีสอนที่ผู้เรียนมีโอกาสได้ฝึกฝนการนำทฤษฎี / หลักการไปใช้ในสถานการณ์ใหม่ ๆ

ข้อจำกัด

1)  เป็นวิธีสอนที่ผู้สอนจำเป็นต้องเตรียมตัวอย่าง / สถานการณ์ / ปัญหาที่หลากหลายมาให้ผู้เรียนได้ฝึกทำ

2)เป็นวิธีสอนที่ขึ้นกับความเข้าใจและความสามารถของผู้สอนในการนำเสนอทฤษฎี หลักการ

6.วิธีการสอนแบบอุปนัย (Induction)

เป็นวิธีสอนที่ให้ผู้เรียนสรุปหลักการหรือแนวคิดจากตัวอย่างต่าง ๆ ด้วยตนเอง....ช่วยให้ผู้เรียนได้คิดได้ทำความเข้าใจด้วยตนเอง
วัตถุประสงค์การสอนแบบอุปนัย

ช่วยให้ผู้เรียนได้ฝึกทักษะการคิดวิเคราะห์สามารถจับหลักการ หรือประเด็นสำคัญได้ด้วยตนเอง

 องค์ประกอบสำคัญของวิธีสอน

1.   มีตัวอย่าง / ข้อมูล /  สถานการณ์  / เหตุการณ์ / ปรากฏการณ์ / ความคิดที่เป็นลักษณะย่อย ๆ ของสิ่งที่ต้องการให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้

2.    มีการวิเคราะห์ตัวอย่างต่าง ๆ เพื่อหาหลักการที่ร่วมกัน

3.  มีการสรุปหลักการและข้อสรุปที่มีลักษณะเป็นหลักการ / แนวคิด

ขั้นตอนสำคัญของการสอน

1.  ผู้สอน และ / หรือผู้เรียน ยกตัวอย่าง / ข้อมูล / สถานการณ์ / เหตุการณ์ / ปรากฏการณ์ / ความคิด ที่มีลักษณะสำคัญของสิ่งที่จะเรียนรู้

2.   ผู้เรียนศึกษาและวิเคราะห์หาหลักการที่แฝงอยู่ในตัวอย่างนั้น

3.   ผู้เรียนสรุปหลักการ / แนวคิด ที่ได้จากตัวอย่างนั้น

เทคนิคและข้อเสนอแนะต่าง ๆ ในการใช้วิธีสอนโดยการนิรนัยให้มีประสิทธิภาพ

1.การเตรียมตัวอย่าง

2.การให้ผู้เรียนศึกษาวิเคราะห์หาหลักการ / แนวคิด จากตัวอย่าง

3.การให้ผู้เรียนสรุปและนำข้อสรุปไปใช้

ข้อดี

1)   เป็นวิธีสอนที่ผู้เรียนสามารถค้นพบการเรียนรู้ได้ด้วนตนเอง  จึงทำให้เกิดความเข้าใจและจดจำได้ดี

2)   เป็นวิธีสอนที่ช่วยให้ผู้เรียนได้พัฒนาทักษะการคิดวิเคราะห์อันเป็นเครื่องมือสำคัญของการเรียนรู้

ข้อเสีย

1.เป็นวิธีสอนที่ใช้เวลาค่อนข้างมาก

2.เป็นวิธีสอนที่อาศัยตัวอย่างที่ดีหากผู้สอนขาดความเข้าใจในการจัดเตรียมตัวอย่างที่ครอบคลุมลักษณะสำคัญ ๆ ของหลักการ / แนวคิดที่สอน การสอนจะไม่ประสบผลสำเร็จ

7.วิธีสอนโดยใช้การทดลอง (Experiment)

คือกระบวนการที่ผู้สอนใช้ในการช่วยให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ตามวัตถุประสงค์ที่กำหนด  โดยการให้ผู้เรียนเป็นผู้กำหนดปัญหาและสมมติฐานในการทดลองและลงมือทดลองปฏิบัติตามขั้นตอนที่กำหนดโดยใช้วัสดุอุปกรณ์ที่จำเป็น

วัตถุประสงค์

ช่วยให้ผู้เรียนรายบุคคลหรือรายกลุ่มเกิดการเรียนรู้โดยการเห็นผลประจักษ์ชัดจากการคิดและการกระทำของตนเอง 

องค์ประกอบของวิธีสอน

1.มีปัญหาและสมมติฐานในการทดลอง

2.มีวัสดุอุปกรณ์สำหรับทดลอง

3.มีการทดลอง

ข้อดี

1. ผู้เรียนได้เรียนรู้จากประสบการณ์ตรงของการปฏิบัติการหรือทดลอง

2. เป็นการเรียนรู้จากการกระทำ หรือเป็นการเรียนรู้จากสภาพจริง

3. เสริมสร้างความคิดในการหาเหตุผล

8.วิธีสอนโดยใช้บทบาทสมมติ  (Role  Playing )

คือ  วิธีสอนที่ผู้สอนสร้างสถานการณ์และบทบาทสมมุติขึ้นจากความเป็นจริง มาให้ผู้เรียนได้แสดงออกตามที่ผู้เรียนคิดว่าจะเป็น

วัตถุประสงค์

ช่วยให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ การเอาใจเขามาใส่ใจเรา เกิดความเข้าใจในความรู้สึกและพฤติกรรมทั้งของตนเองและผู้อื่น หรือเกิดความเข้าใจในเรื่องต่าง ๆ เกี่ยวกับบทบาทสมมติที่ตนแสดง

ความมุ่งหมายของวิธีสอนโดยใช้บทบาทสมมติ

1.เพื่อให้ผู้เรียนเกิดความเข้าใจในพฤติกรรมและความรู้สึกของผู้อื่น

2.เพื่อให้ผู้เรียนได้ปรับหรือเปลี่ยนพฤติกรรมไปในทางที่เหมาะสม

3.เพื่อให้ผู้เรียนได้ฝึกการใช้ความรู้ความคิดในการแก้ปัญหา และการตัดสินใจ

ลักษณะของบทบาทสมมุติ

1. การแสดงบทบาทสมมุติแบบละคร

2. การแสดงบทบาทสมมุติแบบแก้ปัญหา

ขั้นตอนวิธีการสอนโดยใช้บทบาทสมมุติ

1. ขั้นเตรียมการสอน

2.  ขั้นดำเนินการสอน

3. ขั้นวิเคราะห์และอภิปรายผลการแสดง

4. ขั้นแสดงเพิ่มเติม

5. ขั้นแลกเปลี่ยนประสบการณ์และสรุป

ข้อดี

1. ช่วยให้เกิดความเข้าใจว่าคนอื่นอาจคิด  รู้สึก  และปฏิบัติอย่างไร  เห็นอกเห็นใจคนอื่น

2. ใช้ช่วยในการเปลี่ยนแปลงเจตคติ

3. ผู้เรียนได้รับการเตรียมสำหรับสถานการณ์จริงที่จะเผชิญ

9.วิธีสอนแบบศูนย์การเรียน (Learning Center)

คือ  การสอนที่เน้นความสำคัญของนักเรียนหรือยึดนักเรียนเป็นศูนย์กลางและใช้เทคนิคการจัดการเรียนการสอนที่ใช้สื่อประสมและกระบวนการกลุ่มเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อส่งเสริมให้การเรียนการสอนมีชีวิตชีวา

วัตถุประสงค์

ช่วยให้ผู้เรียนได้ศึกษาค้นคว้าและเรียนรู้ด้วยตนเอง

ความมุ่งหมายวิธีสอนแบบศูนย์การเรียน

1.เพื่อส่งเสริมให้ผู้เรียนแสวงหาความรู้ด้วยตนเอง

2.เพื่อฝึกการทำงานเป็นกลุ่ม  รู้จักเคารพสิทธิและความคิดเห็นของผู้อื่น

องค์ประกอบของศูนย์การเรียน

1.บทบาทของผู้สอน

2.บทบาทของผู้เรียน  

3.จุดการสอน           

4. การจัดห้องเรียน

ขั้นตอนการสร้างชุดการสอนแบบศูนย์การเรียน

1. เลือกเรื่องที่จะสอน  แล้วแบ่งเป็นหัวเรื่องย่อยประมาณ 4-6 หัวเรื่อง

2. กำหนดมโนทัศน์หรือความคิดรวบยอดของแต่ละหัวข้อเรื่อง

3. กำหนดจุดมุ่งหมายเชิงพฤติกรรม

4. กำหนดกิจกรรมการเรียนโดยให้สอดคล้องกับหัวข้อเรื่องของชุดการสอน

5. กำหนดสื่อการสอน สื่อการสอนที่จะใช้ควรเป็นสื่อที่มีราคาถูกและสามารถผลิตเองได้

ขั้นตอนการสอนวิธีสอนแบบศูนย์การเรียน

1. ขั้นทดสอบก่อนเรียน

2. ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน

3. ขั้นประกอบกิจกรรมการเรียน

4. ขั้นสรุปบทเรียน

5. ขั้นประเมินผลการเรียน

ข้อดี

1.  ส่งเสริมการทำงานเป็นทีมและการเป็นประชาธิปไตย

2.  สร้างบรรยากาศแห่งเสรีภาพโดยการให้โอกาสนักเรียนได้เรียนตามความสนใจ

3. ได้ทราบถึงพัฒนาการของผู้เรียนจากการบันทึกพัฒนาการในการเรียน

10.วิธีสอนการสอนแบบทัศนศึกษา  (Field Trip)

เป็นวิธีการที่ช่วยให้ผู้เรียนได้รับประสบการณ์ตรงในเรื่องที่เรียน ได้เรียนรู้สภาพความเป็นจริงได้ใช้แหล่งชุมชนให้เป็นประโยชน์ต่อการเรียนรู้

วัตถุประสงค์การสอนแบบทัศนศึกษา

เป็นวิธีการที่ช่วยให้ผู้เรียนได้รับประสบการณ์ตรง

องค์ประกอบสำคัญของวิธีสอน
1.  มีการวางแผนร่วมกันระหว่างผู้สอนและผู้เรียนในเรื่องวัตถุประสงค์ สถานที่  การเดินทาง เรื่องที่จะศึกษา วิธีศึกษา ค่าใช้จ่าย กำหนดการเดินทางและหน้าที่ความรับผิดชอบ

2. มีการเดินทางออกไปยังสถานที่เป้าหมายซึ่งอยู่นอกโรงเรียน หรือนอกสถานที่ที่เรียนกันอยู่เป็นปกติ

3.   มีกระบวนการในการศึกษาสิ่งที่ต้องการเรียนรู้ในสถานที่นั้น

4.   มีการสรุปผลการเรียนรู้ที่ผู้เรียนได้จากการไปทัศนศึกษา

ข้อดี

1)  เป็นวิธีสอนที่ช่วยให้ผู้เรียนได้รับประสบการณ์ตรง ได้เรียนรู้สภาพความเป็นจริง มีการเชื่อมโยงระหว่างการเรียนรู้ในห้องเรียนและความเป็นจริง

2)  เป็นวิธีสอนที่ส่งเสริมการใช้ทรัพยากรท้องถิ่นและชุมชนให้เป็นประโยชน์ต่อการเรียนรู้ของผู้เรียน และช่วยสร้างความสัมพันธ์ระหว่างโรงเรียนกับชุมชน

ข้อเสีย

1)  เป็นวิธีสอนที่ยุ่งยากสำหรับผู้สอน เนื่องจากต้องมีการเตรียมการติดต่อประสานงาน จัดการ และรับผิดชอบงานหลายด้าน

2)  เป็นวิธีสอนที่มีค่าใช้จ่ายสูง ใช้เวลามาก และมีความเสี่ยง อาจเกิดอันตรายระหว่างการเดินทางได้

11.วิธีสอนโดยใช้กรณีตัวอย่าง (Case)

เป็นการสอนโดยใช้กรณีตัวอย่างนี้ มิได้มุ่งที่คำตอบใดคำตอบหนึ่ง  ...แต่ต้องการให้ผู้เรียนเห็นคำตอบและเหตุผลที่หลากหลาย อันจะช่วยให้การตัดสินใจมีความรอบคอบขึ้น

วัตถุประสงค์
เป็นวิธีการที่มุ่งช่วยให้ผู้เรียนฝึกฝนการเผชิญและแก้ปัญหาโดยไม่ต้องรอให้เกิดปัญหาจริง

องค์ประกอบสำคัญของวิธีสอน
1.  มีกรณีเรื่องที่คล้ายกับเหตุการณ์จริง

2.มีประเด็นคำถามให้คิดพิจารณาหาคำตอบ

3.  มีคำตอบที่หลากหลาย คำตอบไม่มีถูกผิดอย่างชัดเจนหรือแน่นอน

4.  มีการอภิปรายเกี่ยวกับสภาพการณ์ ปัญหา มุมมอง  และวิธีแก้ปัญหาของผู้เรียน

ข้อดี

1)  เป็นวิธีสอนที่ช่วยให้ผู้เรียนได้พัฒนาทักษะการคิดวิเคราะห์ การคิดอย่างมีวิจารณญาณ  และการคิดแก้ปัญหา ช่วยให้ผู้เรียนมีมุมมองที่กว้างขึ้น

2)เป็นวิธีสอนที่ช่วยให้ผู้เรียนได้เผชิญปัญหาที่เกิดขึ้นในสถานการณ์จริงและได้ฝึกแก้ปัญหาโดยไม่ต้องเสี่ยงกับผลที่จะเกิดขึ้นช่วยให้เกิดความพร้อมแก้ปัญหาเมื่อเผชิญปัญหาในสถานการณ์จริง

ข้อเสีย

1)  หากกลุ่มผู้เรียนมีความรูและประสบการณ์ไม่แตกต่างกัน การเรียนรู้อาจไม่กว้างเท่าที่ควร เพราะผู้เรียนมักมีมุมมองคล้ายกัน

2)  แม้ปัญหาและสถานการณ์จะใกล้เคียงกับความเป็นจริง แต่ก็ไม่ได้เกิดขึ้นจริง ๆ กับผู้เรียน ความคิดในการแก้ปัญหาจึงมักเป็นไปตามเหตุผลที่ถูกที่ควรซึ่งอาจไม่ตรงกับการปฏิบัติจริงได้

12.วิธีสอนบทเรียนแบบโปรแกรม (Programmed Instruction)

เป็นบทเรียนที่ผู้เรียนสามารถศึกษาเรียนรู้ได้ด้วยตนเองตามความสามารถ....และสามารถตรวจสอบผลการเรียนรู้ได้ทันทีด้วยตนเอง

วัตถุประสงค์

เป็นวิธีการที่มุ่งช่วยให้ผู้เรียนรายบุคคลได้เรียนรู้ด้วยตนเองตามความสามารถ ความต้องการและความสนใจของตน

องค์ประกอบสำคัญของวิธีสอน

1.  มีบทเรียนแบบโปรแกรมในเรื่องที่ตรงกับความต้องการและความสนใจของผู้เรียน

2.  มีผลการเรียนรู้ของผู้เรียนที่เกิดจากบทเรียนแบบโปรแกรม
ข้อดี

1)  เป็นวิธีสอนที่ส่งเสริมให้ผู้เรียนศึกษาด้วยตนเอง

2)  เป็นวิธีสอนที่ช่วยให้ผู้เรียนเป็นรายบุคคลสามารถเรียนรู้ได้ตามความสามารถของตน เป็นการตอบสนองความแตกต่างระหว่างบุคคล

ข้อเสีย

1)  เป็นวิธีสอนที่พึ่งบทเรียนแบบโปรแกรม หากไม่มีบทเรียนหรือบทเรียนไม่มีคุณภาพดีพอ ก็ย่อมส่งผลต่อการเรียนรู้ของผู้เรียน

2)  การสร้างบทเรียนให้มีคุณภาพที่ดี เป็นเรื่องที่ต้องใช้เวลาและมีความยุ่งยากในการจัดทำ ผู้สร้างจำเป็นต้องมีความรู้ ความเข้าใจในการสร้างบทเรียน

วิธีการสอนแบบบรรยาย

วิธีการสอนแบบบรรยาย